در پاسخ به نامه جنابعالی به تاریخ 1401/5/22و شماره 7115/16100-82 در ارتباط با «طرح اصلاح ماده (1) قانون تشکیل سازمان نظام روانشناسی و مشاوره جمهوري اسلامی ایران» که بر اساس آن پیشنهاد شده «مرجع صدور مجوز فعالیت مشاورهای و مراکز مشاوره بر اساس مبانی و ارزشهای اسلامی، مراکز مدیریت حوزههای علمیهی کشور» باشد موارد زیر به استحضار میرسد.
هماکنون مطابق با قانون، «تربیت» روانشناسان و مشاوران در مقاطع گوناگون بر عهده مراکز دانشگاهی و «صدور پروانهی فعالیت» روانشناسان و مشاوران بر عهده سازمان نظام روانشناسی و مشاوره است. از طرفی آموزش این رشتههای تحصیلی با توجه به جوانب مختلف موضوعات آنها، با در نظر داشتن جنبههای فرهنگی، معنوی و دینی انجام میشود. در این ارتباط چند نکته قابل ذکر است:
1- بر اساس قانون و منطق حاکم بر آن، «آموزش» دانشجویان توسط سازمانها و مؤسسات آموزشی؛ و «صدور پروانه کار» و «نظارت بر چگونگی ارائه خدمات» حرفهمندان توسط سازمان مستقل نظارتی انجام میشود.
2- آموزش چند واحد درسی یا گنجاندن دوره آموزشی کوتاهمدت در زمینهای خاص برای فراگیران یک رشتهی تحصیلی، باعث ایجاد صلاحیت حرفهای برای اشتغال در زمینهی مذکور نمیشود. در غیر این صورت فارغالتحصیلان رشتههای مختلف، صلاحیت ورود به بسیاری از فعالیتهای حرفهای حاشیهای رشتهی تحصیلی خود را میداشتند. تبعات چنین خلطی در مرزهای رشتههای مختلف بسیار زیانبار و اظهرمنالشمس است.
3- در مورد ویژهی رشتهی مشاوره نیز روشن است که مقدمات، پیشنیازها و حیطه کارکرد آن، هرچند شامل جنبههای فرهنگی، معنوی و دینی نیز هست، رشتهای متمایز و مستقل و با ملزوماتی تجربی و کاملاً متفاوت با آموزههای فراگیران علوم دینی است. به همین ترتیب، فعالیتهای تبلیغی، ارزشی و آموزشی در حوزه دین همواره بر عهده روحانیت بوده و هست و نیازی به اخذ مجوز از سایر مراکز ندارد.
4- و نکته پایانی که باید بسیار بر آن تأکید نمود آن است که ورود به حوزهی عملی مداخلات سلامت روان، فراتر از صرفاً کسب دانش نظری مربوطه، مستلزم پیمودن روند آموزشی در مراحل 1) مشاهدهگری و کارآموزی و 2) کسب تجربه عملی و کارورزی در محیط بالینی اعم از درمانگاه و بیمارستان است. با وجود پیشرفتهایی که در آموزش روانشناسی در دانشگاههای کشور داشتهایم، کماکان نقصان جدی در بخش حیاتی آموزش در محیط بالینی حتی برای رشتهی روانشناسی بالینی در برخی از دانشگاهها وجود دارد و سالهاست در انتظار رسیدگی و جبران مانده است. بنابراین بسیار پیش از آنکه به تدارک مجوز فعالیت بالینی برای فارغالتحصیلان رشتههایی که اساساً ارتباطی ساختاری با این موضوع ندارند حتی بیندیشیم، بسیار ضروری است به جبران نقصان حیاتی آموزش در رشتههای بالینی کنونی بکوشیم.
بنابراین، انجمن علمی روانپزشکان ایران با طرح مذکور کاملاً مخالف است و تصویب آن را از جنبههای زیر زیانبار میداند:
1- افت کیفیت ارائه خدمات سلامت روان به مردم
2- مخدوش شدن جایگاه علمی دانشگاهها
3- کاهش اعتماد مردم به ارائهدهندگان خدمات سلامت روان
جناب آقای دکتر کمیل قیدرلو سرپرست محترم معاونت پژوهشهاي اجتماعی و فرهنگی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی pdf