کمیته روانپزشکی سالمندان

افزایش میزان تولد و کاهش مرگ و میر به دلیل بهبود وضعیت بهداشتی و درمانی در چند دهه اخیر سبب افزایش تعداد سالمندان جهان شده است. ايران در حال حاضر داراي جمعيت جواني است كه در سال هاي نه چندان دور، اين تعداد به بخش فوقاني هرم جمعيتي منتقل خواهند شد. گرچه تركيب سني جمعيت كشور هنوز هم جوان است ولي با استفاده از شاخص ها و ابزارهاي آماري و جمعيت شناسي مشخص مي شود كه روند سالمند شدن جمعيت در كشور ما هم آغاز شده است. براساس سرشماری ۱۳۹۵ بیش از ۷ میلیون (۲۷/۹ درصد) جمعیت ایران را افراد ۶۰ ساله و بالاتر تشکیل می‌دهند. بر اساس برآوردهای بین‌المللی نیز جمعیت سالمند ایران از سال ۱۴۱۹ رشد سریع‌تری نسبت به سایر نقاط و حتی میانگین جهان خواهد یافت و تا سال ۱۴۲۴ از میانگین رشد جمعیت سالمند جهان و ۵ سال بعد از آسیا نیز پیشی خواهد گرفت.

سالمندان به دلیل مسائلی همچون بازنشستگی، ابتلا به بیماری های مزمن، ضعف قوای جسمانی، عدم استقلال مالی و … تحت فشار روانی زیادی می باشند. در ایران هنوز آماری دقیقی از میزان شیوع مشکلات سلامت روان در سالمندان وجود ندارد و این موضوع مانعی بزرگ برای هر نوع سیاست گذاری و برنامه ریزی در این حوزه می باشد. روانپزشکی سالمندان شاخه‌ای از پزشکی است که به ارتقاء سلامت و پیشگیری، تشخیص و درمان اختلالات روانی در سالمندان می‌پردازد.

تعریف کمیته: کمیته روانپزشکی سالمندان انجمن علمی روانپزشکان ایران، مجموعه‌ای متشکل از روانپزشکان است که عضو انجمن بوده و به صورت تخصصی و حرفه­‌ای، با ساختاری مشخص و هدفمند به عنوان بازوی علمی و مشورتی هیات مدیره انجمن در حیطه روانپزشکی سالمندان فعالیت می­‌کنند.

اهداف کمیته:

•   هدف كلي: ارتقاء سلامت روان سالمندان کشور

• اهداف اختصاصي:

5. آموزشي
   • آموزش به ساير گروه‌های تخصصی پزشکی با هدف بهبود ارائه خدمات پزشکی به سالمندان (Consultation Liaison Geriatric Psychiatry)
   • اصلاح نگرش جامعه از جمله سالمندان نسبت به سالمندی و مقابله با مفهوم Ageism
   • تهيه بسته‌های آموزشی برای ارتقاء دانش سطوح مختلف جامعه در حيطه سلامت روان سالمندان
   • اولويت بندي موضوعات تخصصی جهت مطرح شدن و ارائه در سمپوزيوم‌ها، همايش‌ها و سمينارها با هماهنگی انجمن
   • اطلاع‌رساني، برنامه‌ريزی، هماهنگی و اجرای سمينارهای سالانه / دوسالانه
   • تهيه و پيشنهاد بسته آموزشی تخصصی جهت برگزاری برنامه آموزش مداوم پزشکان عمومی
   • همفکری با گروه بورد تخصصی در جهت ارتقاء آموزش دستياری روانپزشکی سالمندان ( تکميل کوريکولوم آموزشی دستياران و فراهم‌سازی بسترهای آموزشی لازم مانند بخشهای روانپزشکی سالمندان در بيمارستان های عمومی)
   • تدوين گايدلاين‌های آموزشی بومی در زمينه روانپزشکی سالمندان

5. خدماتي

• تلاش در جهت بهبود حمايت‌های اجتماعی و کيفيت خدمات ارائه شده در مراکز خدماتی ( آسايشگاه سالمندان و مراکز مراقبت روزانه و NGOs و …)
• توانمندسازی روانی-اجتماعی سالمندان در جهت تبيين جايگاه شان در جامعه (آگاه سازی سالمندان از توانمندی ها و نقش آنها در جامعه
• توجه به مسائل و چالش‌های مراقبتي سالمندان
• توجه به مسائل اخلاقی و حقوقی سالمندان از جمله مسئله سالمندآزاری، حجر، تصرفات و حقوق مالي و تصميم گیيی‌های درمانی و …
• گسترش خدمات جامعه نگر در حوزه روانپزشکی سالمندان (Rehabilitation/Secondary health care)

5. پژوهشي
   • ارتقاء پژوهش در حوزه روانپزشکی سالمندان از طريق نيازسنجی و تعيين موضوعات پژوهشی مغفول مانده
   • تهيه بانک اطلاعاتی متخصصين حوزه روانپزشکی سالمندان
   • تهيه مجله سالمندی آنلاين براي مخاطبين عام و متخصصان
   • همکاری در انتشار خبرنامه انجمن با ارسال مطالب تخصصی حوزه سالمندی

5. ارتباطي

• گسترش همکاری بين رشته‌ اي پزشگي جهت بهبود مراقبت از سالمندان

• گسترش همکاری‌های بين المللی و ايجاد ارتباط علمی با مؤسسات و انجمن‌های علمی خارج از کشور مانند: International Psychogeriatric Association و American Association for Geriatric Psychiatry و European Association of Geriatric Psychiatry از طريق هماهنگي با انجمن
• ارتباط موثر و همکاری با سازمان‌ها، مؤسسات مرتبط با حوزه سالمندی (سازمان بهزيستی، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، سازمان تامين اجتماعی، سازمان بازنشستگی کشور و …)
• برقراري ارتباط با رسانه هاي همگاني جهت جهت دهي و اصلاح مطالب و برنامه هاي تهيه مرتبط با سالمندان