هیات مدیرهی انجمن علمی روانپزشکان ایران طی نامهای در روز ۳۰ خرداد ۱۴۰۳ به نامزدهای چهاردهمین دورهی انتخابات ریاستجمهوری از آنان خواست تا زمان برگزاری انتخابات دیدگاهها، و برنامههای خود را در مورد محورهای زیر به طور مشخص بیان نمایند:
۱. در اولویت قرار گرفتن سلامت روان
۲. تخصیص بودجهی کافی
۳. مقابله با دیدگاههای شبهعلمی
۴. مؤلفههای اجتماعی موثر بر سلامت روان
۵. مقابله با افزایش خودکشی
۶. زیرساختهای سلامت روان
هیات مدیرهی انجمن علمی روانپزشکان ایران در نامهای به نامزدهای محترم چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری مطالبات جامعهی روانپزشکی را مطرح نمود.
« مردمان کشورمان ایران در سالهای اخیر با مشکلات جدی در زمینهی سلامت روان روبرو شدهاند، به نحوی که ارتقای وضعیت سلامت روان را هماکنون میتوان نوعی مطالبه ملی در نظر گرفت. بر این اساس انجمن علمی روانپزشکان ایران، به عنوان نهادی علمی و مدنی پرسشها و مطالبات خود را در این زمینه به شرح زیر مطرح مینماید و از جنابعالی انتظار دارد که در فرصت اندک باقی تا برگزاری انتخابات، دیدگاهها و برنامههای خود را در خصوص این موارد تبیین فرمایید.
۱. در اولویت قرار گرفتن سلامت روان
سلامت روان بخشی اساسی از سلامت عمومی است و تأثیری مستقیم بر کیفیت زندگی و کارآیی افراد دارد. بر اساس مطالعات، تخمین زده میشود که بیش از یک چهارم افراد جامعه به نحو جدی با موضوعات مرتبط با سلامت روان درگیر هستند. اختلال در سلامت روان، علاوه بر رنج شخصی، میتواند بر انسجام اجتماعی، و امید ملی اثر منفی بگذارد.
از شما نامزد محترم انتظار میرود که سلامت روان را به عنوان یکی از اولویتهای برنامههای خود قرار داده و برنامهی اجرایی خود را در این زمینه اعلام بفرمایید.
۲. تخصیص بودجهی کافی
گسترش و ارتقای برنامههای بهبود دهندهی سلامت روان نیازمند اختصاص بودجهی کافی است. اجرای این برنامهها علاوه بر بهبود کیفیت زندگی افراد و خانوادهشان، بار اقتصادی ناشی از بیماریهای روانپزشکی را نیز کاهش میدهد. برداشت دست اندرکاران این حوزه آن است که در سالهای اخیر بودجهی کافی بدین منظور اختصاص نیافته و بخشی از معضلات و مشکلات جاری متاثر از این امر میباشد.
از شما درخواست داریم تا برنامههای جامع و موثر خود را به منظور تامین و افزایش بودجهی سلامت روان و بهبود زیرساختهای مرتبط با آن ارائه فرمایید.
۳. مقابله با دیدگاههای شبهعلمی
سیاستگذاری و پرداختن به موضوع سلامت روان میباید مبتنی بر شواهد علمی باشد و چنین رویکردی میتواند به بهبود وضعیت سلامت روان منجر شود. شوربختانه در سالهای اخیر شاهد رشد رویکردهای غیرعلمی و شبهعلمی در این حوزه بودهایم. کار تا آنجا پیش رفته که دفاع از علم و خردورزی هزینهزا شده و پارهای دستاندرکاران در رواج دادن خرافهگرایی و علمگریزی به رقابت با یکدیگر دست زدهاند.
از شما انتظار میرود که موضع خود را در این خصوص تبیین کرده و برنامههای خود را در جهت ترویج رویکردهای علمی و مقابله با دیدگاههای غیرعلمی ارائه بفرمایید.
۴. مؤلفههای اجتماعی موثر بر سلامت روان
آسیبهای اجتماعی نظیر فقر، تبعیض و نابرابری در توزیع منابع، به شدت بر سلامت روان افراد جامعه تاثیر میگذارد. آمارها نشان میدهد که افراد کمدرآمد و محروم بیشتر در معرض خطر مشکلات سلامت روان قرار دارند. کشور ایران نیز از این پدیده مستثنی نیست. عطف به این موضوع، از شما تقاضا میشود برنامههای خود را در جهت کاهش نابرابری و ارتقای سلامت روان افراد محروم جامعه ارائه دهید.
۵. مقابله با افزایش خودکشی
افزایش بروز خودکشی، به ویژه در میان کادر درمان، یکی از نگرانیهای جدی جامعهی روانپزشکی است. متاسفانه در سالهای اخیر، علیرغم محدودیت در دسترسی به آمار رسمی، شواهد حاکی از آن است که میزان خودکشی در جمعیت عمومی و به طور ویژه در میان کادر درمان بهطور جدی افزایش یافته است. از شما درخواست میشود دیدگاهها و برنامههای خود برای مقابله با این معضل را با تاکید بر جنبههای علمی و انسانی ارایه فرمایید.
۶. زیرساختهای سلامت روان
کمبود جدی زیرساختهای لازم برای ارتقای سلامت روان یکی از چالشهای مهم کشور است. به عنوان مثال، کمبود چند هزار تخت بیمارستانی برای بیماران نیازمند به بستری، و عدم توسعه خدمات سلامت روان جامعهنگر، خدمات سرپایی و خدمات از راه دور و همچنین دسترسی ناکافی و غیر مستمر به تعداد قابل توجهی از داروهای مورد استفاده در بیماریهای روانپزشکی از مشکلاتی است که نیاز به توجه ویژه دارد. همچنین در حال حاضر ساختار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز از نظر توجه به سلامت روان بسیار ناکافی و نامناسب است. به شکلی که به طور مثال معاونت درمان این وزارتخانه فاقد هرگونه ساختاری برای این امر است.
از شما انتظار میرود برنامههای خود را برای توسعه زیرساختهای سلامت روان و افزایش دسترسی به خدمات مرتبط با مشکلات روانی ارائه دهید.»
در پایان هیات مدیره ابراز امیدواری کرده که نامزدها در موضوعات مطرح شده، دیدگاهها و برنامههای خود را در راستای بهبود سلامت روان جامعه اعلام نموده و در صورت انتخاب، شاهد اجرای بدون تنازل آن برنامهها باشیم.